Xinhua’nın haberine, Çin Devlet Başkanı Şi, iki ülkeye 2. Dünya Savaşı’ndaki zaferin sonuçlarını birlikte savunma çağrısı yaptı.
Çin ile Japonya arasında Tayvan nedeniyle diplomatik gerilim yaşandığı bir dönemde yapılan görüşmede Şi, Tayvan’ın Çin’e iadesinin savaş sonrası uluslararası düzenin önemli bir parçası olduğunu belirtti.
Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, Şi, iki ülke liderinin 30 Ekim’de Güney Kore’nin Busan şehrinde yaptığı görüşmenin olumlu sonuçlarından duyduğu memnuniyetini dile getirirken; “Çin ve ABD’nin başarı için birbirini desteklemesi ve birlikte gönence ulaşması vizyonunu, ulaşılabilir somut bir hedef haline geldi.” ifadesini kullandı.
Taraflar, görüşmede Ukrayna krizini de ele alırken Şi, Çin’in barışa yönelik tüm çabalara desteğini vurguladı ve tarafların farklılıklarını gidererek sorunu kökten çözecek adil, kalıcı ve bağlayıcı bir barış anlaşmasına kısa zaman içinde ulaşmasını dilediklerini kaydetti.
GÖRÜŞME, ÇİN VE JAPONYA ARASINDAKİ DİPLOMATİK GERİLİME DENK GELDİ
Görüşmenin, Japonya Başbakanı Takaiçi Sanae’in Tayvan sorununa askeri müdahale ihtimalini ima eden sözlerinin Çin ile ABD müttefiki olan bu ülke arasında gerilime yol açtığı bir döneme denk gelmesi dikkati çekti.
Başbakan Takaiçi’nin 7 Kasım’da Japon Parlamentosu Diet’teki oturumda Tayvan Boğazı’na yönelik müdahaleyi “ülkesinin varlığını tehdit eden durum” olarak göreceğine ve askeri güç kullanabileceğine ilişkin sözleri, bölgeyi topraklarının parçası gören Çin’in tepkisine yol açmıştı.
Takaiçi’nin sözleriyle ilk kez bir Japon Başbakanı, Tayvan’ın işgali halinde Japonya’nın askeri şekilde dahil olacağına ilişkin açık beyanda bulunarak ülkenin bu konuda benimsediği “stratejik belirsizlik” politikasından farklı tavır sergilemişti.
Japon Başbakan, tepkiler üzerine Tayvan’a ilişkin sözlerinin varsayımsal olduğunu, gelecekte bu tür yorumlardan kaçınacağını belirtmiş ancak sözlerini geri almayı reddetmişti.
Pekin yönetimi, Japonya’nın Pekin Büyükelçisini konuyla ilgili Çin Dışişleri Bakanlığına çağırarak protesto notası vermişti.
Japonya, 1895’teki Birinci Çin-Japon Savaşı’nın ardından Tayvan’ı işgal etmiş, Tokyo’nun Ada’daki sömürge yönetimi, İkinci Dünya Savaşı sonunda teslim olduğu 1945’e kadar 50 yıl sürmüştü.